Nefes Fizyoterapisi Nedir? Teknikleri ve Yararları Nelerdir?

Nefes Fizyoterapisi Nedir?

Nefes Fizyoterapisi  nefes alma  şikayetleri olan günlük yaşam aktivitelerini tam olarak yerine getiremeyen kronik solunum hastaları için kapsamlı bir girişimdir.

Multidispliner ekip içerisinde hekim,fizyoterapist,solunum terapisti,hemşire,psikolog,diyetisyen ve uygun bulunan uzmanlar bulunmalıdır.Son yayınlanan verilere göre solunum rehabilitasyonunun semptomları inatçı,aktiviteleri kısıtlı olan optimal medikal tedaviye rağmen hastalığı kontrol altına alınamayan kronik solunum hastaları için düşünülmesi gerektiğidir.Hastalar yaş, cinsiyet ve akciğer fonksiyonları önemsenmeksizin nefes terapisi programından kazanç elde edebilir.

Nefes Fizyoterapisi

• Nefes darlığını azaltır.
• Yorgunluğu azaltır
• Egzersiz toleransını iyileştirir,
• Sağlıkla ilgili yaşam kalitesini iyileştirerek artırır.

Nefes fizyoterapisi şikayetlerin rahatlaması ve kontrol altına alınmasında etkili olur.Fonksiyonel kapasiteyi iyileştirerek akciğer hastalığının neden olduğu hasarın tıbbi ve ekonomik sorunlarını azaltmak için standart tedaviye yardımcı olur.

Nefes Fizyoterapi Aşamaları

Kendi Kendine yönetim eğitimi

Hasta eğitimi, tüm sonuçlara direk katkısı ölçümündeki zorluklarına rağmen nefes terapisi programlarının esas bileşenlerinden biridir.Eğitim konuları;Solunum stratejileri,ilaçların ve oksijenin uygun kullanımı,hava yolu temizleme teknikleri,sıgara bırakma,enerji kullanımı ve depresyonla başa çıkma gibi konularını içerir.

Psikososyal destek

Pisikososyal destek fizyoterapi programının stresle başa çıkma ve stres yöntemini öğrenmeye odaklanan bir başka bileşendir.

Hava yolu temizleme teknikleri

Yeterli sıvı alımı ve nemlendirme,solunum eksersizleri,aktif solunum teknikleri döngüsü,öksürme tekniği,postural drenaj,manuel teknikler (Vibrasyon,perküsyon,shaking),mekanik yardımlar(perküssörler,vibratörler) zorlu ekspirasyon tekniği,otojenik drenaj,’flutter’vb cihazların kullanımını içerir.

Solunum Kas Eğitimi

Solunum kaslarının eğitimi,nefes alma ve verme kaslarına yönelik olarak taşınabilir küçük aletlerle yapılabilir.Nefes fizyoterapist programları her hasta için özel olarak planlanmalıdır.Gerektiğinde fizyoterapi ekibinin diğer elamanlarının görüş ve desteğine başvurulmalıdır. 

Kistik Fibrozis Hastalarında Nefes Fizyoterapisi

Kistik Fibrozis hastasının akciğerinde üretilen balgam koyu,kalın ve yapışkandır.Bu balgam nefes almayı güçleştirmekle kalmaz;akciğerlere yapışır,küçük hava yollarını tıkar ve mikropların bu bölgede üremesini kolaylaştırır.Hava yollarını bu balgamlardan arındırnmak gereklidir.Göğüs fizyoterapisi KF hastalarında yapışkan balgamın temizlenmesive yerinden çıkarılması içinyapılan ve birçok tekniği kapsayan önemli bir tedavi yaklaşımıdır.Fizik tedavi doktorunuz tarafındanreçete edilecek bir takım işlemler ve egzersizlerden oluşur.Disiplin gerektirdiği için KF tedavisinin uygulanması zor ama önemli bir parçasıdır.Unutulmasın KF bir kronik hastalıktır.Göğüs fizyoterapisi ‘hayat boyu’ yapılmalıdır!

Göğüs fizyoterapisi KF tanısı konulduktan hemen sonra başlanmalıdır.Kullanılan egzersizler öksürük ve sekresyonların temizlenmesinde önemlidir.Öğretilen nefes alma teknikleri hastanın ve çocuğun fiziksel olarak güçlü olmasını ve daha iyi nefes almasını sağlar.

Gögüs Fizyoterapisi

• Bronşiyal drenaj teknikleri
• Kontrollü nefes ekzersizleri

Bronşiyal Drenaj Teknikleri

Postüral drenaj

• Yerçekimini kullanarak sekresyonların atılma tekniğidir.
• Her potür 5-15 dakika korunmalı ve hasta yeni pozisyondan önce öksürtülmelidir.

Öksürme

Bu çocuklarda diğer hastalıkların aksine öksürük hastalık belirtisi olarak düşünülmemelidir.

Öksürmek,balgamın hareketini ve akciğerlerin temizlenmesini sağlar okul çağında arkadaşlarıyla birlikte iken,balgam çıkarmaktan çekinebilir,öksürüğünü baskılayabilir.Çocuk öksürmeye cesaretlendirilmelidir.

Triflo: Öksürme refleksini uyarır,sekresyonları mobilize eder,solunum derinliğini artırır.derin nefes alınır top belli seviyede 3 saniye tuıtulur.

Vest

Sistem hava darbe jeneratörü ve bir yelekten oluşur.Göğüs duvarını saniyede en fazla 25 kez baskılsyıp bırakır.Akciğerlerde küçük öksürük benzeri kuvvet oluşturur.Balgamı küçük hava yollarından büyük hava yollarına doğru hareketlendirerek atılımı sağlar.

Kontrollü Nefes Teknikleri

Diyafragmatik Solunum:

Bilinçli nefes alma gerektirir.Bu teknik ile oksijen tüketimi azalır. Bir el karnında diğer el göğüs kafesinde veya terapist yardımıyla yapılır.

Segmental Solunum:

Göğüs duvarı uyarılarak daha iyi nefes alma sağlanmış olur.

Egzersiz;

Kol ve omuz kuşağı kaslarının bazısı çift fonksiyonludur.(yardımcı solunum ve postür Kaslardır) Bu kasların gerilmesi,güçlendirilmesi ve postür egzersizleriyle duruşun düzeltilmesi önemlidir. Spor yapmalarında bir sakınca yoktur.Su kaybını karşılayacak takviye yapılmalıdır.Kol kaslarını çalıştırması açısından tenis,voleybol ve özellikle yüzme önerilen sporlardandır.

Son olarak unutmayalım ki nefes fizyoterapisi medikal tedaviye en iyi yardımcıdır.Fizyoterapi yöntemlerine hakim değilseniz size tekrar göstermeleri için doktorunuza veya fizyoterapistinize sormakta yarar görüyoruz.