İlk Yardım Nedir? İlkyardım Neden Önemlidir? Yapılması Gerekenler

İlk Yardım Nedir?

İlk yardım kaza, hastalık, yangın, deprem vb tehlikeli ve ani durumlarda hastaya ve kaza geçirenlere kesin tedavi öncesi olay yerinde acilen yapılması gereken sağlık işlemlerinin bütünüdür.

Hayat kurtarmaya ya da olası hayati tehlikeleri en aza indirmek

İçin ilk yardım son derece önemlidir. Özellikle ülkemizdeki trafik kazalarında ve doğal afetlerde hayat kurtarmak için ilk yardım eğitiminin önemi büyüktür. İlk yardım bilgilerinin insanlarımızın büyük bölümü tarafından öğrenilmesi ve bilinmesi çok önemlidir.

Temel Uygulamaları;

İlk yardımın tanımında belirtilen amaç doğrultusunda hasta veya yaralıya  tıbbi araç ve gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle sağlık ekibi gelinceye kadar ilaçsız hayati uygulamaları yapan konu ile ilgili eğitim almış ilk yardım sertifikası olan kişilerdir.

İlk Yardımın Öncelikli Amaçları Nelerdir?

Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak.

Hasta ve yaralının durumunun kötüleşmesini engellemek.

İyileşmeyi kolaylaştırmak ilk yardımın öncelikli amacıdır.

İlk Yardım temel Uygulamaları

Koruma: Olay yerinde olası tehlikelere karşı önlem almak güvenli bir çevre oluşturmak.

1-Kazaya uğrayan araç mümkünse güvenli bir alana alınmalıdır.

2-Olay Yeri görülebilir şekilde belirlenmeli ve işaretlenmelidir.

3- Meraklı kişiler olay yerinden uzaklaştırılmalıdır.

4-Kazaya uğrayan aracın kontak anahtarı kapatılmalıdır.

5-Sıgara içilmemeli ve  içilmesine izin verilmemelidir

6- Gaz söz konusu ise zehirlenmelerin önlenmesi için gerekli önlemler alınmalıdır.

7-Gaz tüpünün vanası kapatılmalıdır.Ortam havalandırılmalıdır.

8- Kıvılcım oluşturacak ışıklandırma veya çağrı araçları kullandırılmamalıdır.

9- Hasta ve yaralılar yerinden kıpırdatılmamalıdır.

10-Hasta ve yaralılar  yaşam bulguları yönünden değerlendirilmelidir.

11-Kanamalı durumlarda mutlaka hepatit B,C,HİV/AİDS gibi durumlara karşı korunmak için tedbir alınmalıdır.

12-Kanamayı derhal durdurma yönüne gidilmelidir.

13-Kalp krizi geçiren hastalara göğüs üzerinden uygulama yapılmalı,derhal 112 acil servis aranmalıdır.

Bilgilendirme:En hızlı şekilde gerekli yardım kuruluşlarına(112) haber verilmelidir. 112 arandığında kesin yer ve adres,kim hangi numaradan arıyor,olayın tanımı,hasta ya da yaralı sayısı,durumu,nasıl bir yardım aldıkları açıklanmalıdır.

Kurtarma: Olay yerinde hasta ve yaralılara acil müdahale,hızlı ancak sakin ve bilinçli bir şekilde yapılmalıdır.hasta ve yaralıların durumlarına bağlı olarak değerlendirilerek ilk yardım yapılmalıdır.Eğer ilk yardım bilinmiyorsa asla hasta ve yaralılara dokunulmamalı ve kıpırdatılmamalıdır.

İlk Yardımcının Müdahelede Yapması Gerekenler

1-Hasta/yaralının durumunu değerlendirmek.

2-Hasta/yaralının korku endişelerini gidermek.

3-Hasta/yaralıya yardımcı olacak kişileri organize etmek.

4-Hasta/yaralının durumunun ağırlaşmasını engellemek için gerekli müdahalelerde bulunmak.

5-Kanama,kırık,çıkık ve burkulma vb durumlarada yerinde müdahale etmek

6-Hasta/yaralının yarasını görmesine izin vermemek.

7-Hasta/yaralıları hareket ettirmeden müdahale yapmak.

8-Hasta/yaralıların en uygun yöntemlerle en yakın sağlık kuruluşuna sevkini sağlamak (112)

Neden İlk Yardım Yapılmalıdır?

İlk yardımı gözünüzde büyütmeyin,korkmayın çünkü çok kolaydır.Sadece ciddiye alın. Eğer ciddiye almazsanız sizi ve herkesi üzebilir.İlk yardım sonrası hasta ya da yaralı genellikle hastane tedavisine ihtiyaç duyar,işte bu nedenle geçici bir müdahale anlamına gelmektedir. Bazı durumlarada (Örenğin küçük bir sıyrık ya da kesikte) hastaneye gitmek gerekmez ama derin bir yara,büyük bir damar kanaması söz konusuysa mutlaka hastaneye gidilmelidir.

İlk yardımda kesinlikle ilaç (tıbbi tedavi) kullanılmaz. Mehmet beye iyi gelen bir ilaç Fatma hanıma iyi gelmeyip ölümüne neden olabilir.Özellikle hastalanmalarda ilaç vermeyin, yaralanmalara zaten ilaca gerek yoktur.

Trafik kazasında, depremde, sporda, dağda, bayırda, okulda ilk yardım aynıdır.

İlk yardımla ilgili bilmeniz gereken diğer bir şey; İlkyardım yapıldığı yere veya ortama göre değişmez yani trafik kazasında, depremde, sporda, dağda, bayırda, okulda ilk yardım aynıdır. Çünkü kanama hangi şekilde oluşursa oluşsun üstüne bastırmazsanız durmaz.Ya da kişi hangi nedenle bayılırsa bayılsın ayılması için sırt üstü yatırmanız gerekir.O nedenle hastalanma ve yaralanmanın oluş şekli ile ortamı ilk yardım  uygulamasını değiştirmez.

Sağlık personelinin(hekim,hemşire)veya ev hanımı (öğretmenin,köylünün,işçinin) yapacağı ilkyardım hakkında fark yoktur;elinin altınada malzemesi yoksa sağlık personeli de olsa fark etmez aynı ilk yardımı yapar. Eğer sağlık personeli ambulansla gelmişse ve malzemesi varsa ya da hastanedeyse o zaman yapılan zaten ilk yardım değil acil bakımdır. Sanılanın aksine Sağlık personeli ilk yardımı bilmeyebilir; çünkü ilk yardım ayrı bir bilgi alanıdır. Aynen,bilgisayar tamircisinin program yapamaması ya da bilgisayar programcısının tamir yapamaması gibi bir şeydir.

Örneğin;Bir kanamalı hastaya kanı durdurmak için ilkyardım uygulaması yaparak kanın durdurulması hayatı kurtarır. Bu uygulamayı yapmak için hekim ya da doktor olmasına gerek yoktur.