Bel Ağrılarının Nedenleri?Bel Kayması mı, Bel Fıtığı mı?

Bel kayması mı, bel fıtığı mı?

Her bel fıtığı olanda bel kayması olmaz. Çünkü bel kayması omurların diziliminde oluşan bambaşka bir hastalıktır. Bu noktada doğru teşhis konulması tedavinin seyrini değiştirir.

Bel kayması çok duyduğumuz bir ifade. Halk arasında beli ağrıyanlara ‘neden beliniz ağrıyor’ diye sorulduğunda, sıklıkla ‘belimde kayma varmış’ diye cevap verilir. Hatta bel fıtığı olanlar bile belimde kayma varmış ifadesini sık olarak kullanmaktadır. Bel fıtığı olup da aldığı herhangi bir tedaviden fayda görmeyen hastalar, başka bir doktora gittiklerinde belimde kayma var ifadesini kullanmaktadır. Yazımız, bu çok karıştırılan iki ifadenin, yani bel fıtığıyla bel kaymasının aynı olmadığını açıklar nitelikte olacaktır. Bu bağlamda ‘bel kayması nedir, hangi şikayetlere neden olur, bel kayması bel fıtığı yapar mı (yapabilir) ve güncel tedavi yaklaşımları nelerdir’ gibi soruların üzerinde durmaya çalışacağız. 

KEMİKLER ARASINDA KÖPRÜ OLUŞUR 

Omurgamızı oluşturan kemikler belli bir düzen içinde sıralanmıştır. Omurların ön ve arka kısımları önden ve arkadan bir hizada, sırayı bozmadan devamlılık gösterir. Omurlar birbirlerine ön kısımda diskler, arka kısımda eklemler yardımıyla bağlanmaktadır. Bu dizilimin dayanıklılığını artıran birçok bağ yapısı kemikler arasında köprü oluşturmaktadır. Belimizin en altında bulunan omurgaların birinin, diğeri üzerinden kayarak yer değiştirmesi (spondilolistezis ) ve buna bağlı ortaya çıkan sıkıntılara bel kayması denmektedir. Omurganın içinden geçen omurilik sıkışır, her iki bacakta ağrı, uyuşukluk ve yanmaya neden olur. Bel kayması toplumda yüzde 5-7 arasında görülmektedir. Bel ağrısı nedeniyle doktora gidenlerin yüzde 10’unda bel kayması tespit edilir. 

KADINLARDA DAHA SIK GÖRÜLÜR 

Kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülmektedir. Doğuştan gelen anatomik omurga dizilim bozuklukları ya da doğum esnasında oluşan problemlere bağlı olarak bel kayması görülebilir. Bu tür bel kaymaları, ergenlik çağında bel ağrısı problemiyle karşımıza çıkabilir. Genellikle 40 yaşından sonra bel kaymalarına daha sık rastlanmaktadır. Çeşitli nedenlerle yaşlılığa bağlı olarak gelişen bel kaymalarına dejeneratif  spondilolistezis denmektedir. Kaymanın derecesi 1 ile 4 arasında sınıflandırılır. Birinci derecedeki bel kaymaları en hafif olan bel kaymalarıdır. Dördüncü derecedeki bel kayması ise çok şiddetli bel kayması anlamına gelir. Bel kaymasının derecesine ve şikayetlerin ağırlığına göre tedavi çok çeşitli şekillerde yapılmaktadır. 

KUVVET AZALMASI YAŞANIR

Bel kayması olanlarda şu belirtiler görülür:

– Öne doğru eğik yürüme

– Bel ve kalça ağrıları öne eğilmekle geçer, arkaya eğilmekle artar

– Yürüyüşle artan bel ağrısı ve bacaklarda uyuşmalar

– Akşamları bacaklarda oluşan kramplar

– Hareket güçlüğü

– Bacaklarda kuvvet azalması

– Kayan omurga bölgesinde aşırı hassasiyet

– Bacak ağrısı tek bacakta fazla ise hem kayma hem fıtık bir aradadır. 

DÜŞME ANINDA OLABİLİR

Bel kaymasının nedenleri:

– Doğuştan gelen sorunlar

– Yaşlılık nedeniyle beli sabitleyen kas ve bağ dokularının zayıflaması 

– Bele darbe alınması, kontrolsüz düşmeler (sporcularda sık görülür özellikle de jimnastikçiler, halterciler ve futbolcularda) 

– Omurgalarda ya da metastazla bu bölgeyi etkileyen kemik tümörleri

– Omurgaları arkadan birbirine bağlayan faset eklemlerin çıkması (spondilolizis).

MR’LA ORTAYA ÇIKAR

Bel kaymasında tanı, tedavinin sağlıklı yapılabilmesi açısından çok önemlidir. Mutlaka doktora gidilmelidir. Eğer doktorunuz sizde bel kayması olduğunu düşünürse, bazı ileri tetkikler isteyebilir. Düz filmlerin yanında hareketli, aşırı öne ve arkaya eğilerek çekilen dinamik grafiler, klinik değerlendirme açısından çok önemlidir. Kaymanın kemiklerdeki durumunu tam tespit etmek için bilgisayarlı tomografiden yararlanılır. MR çekilmesi önemli olup tedavide yol göstericidir. Kaymanın derecesini ve sinirlere baskının detayını buradan görebiliriz. Bel kayması olan bölgede yalancı bel fıtıklarıyla sık olarak karşılaşılır. Bazen sinirlere baskı yapıp ağrılara neden olan bu fıtıkları tedavi etmek gerekebilir.

FİZİK TEDAVİ İYİ GELİR

Bel kayması, derecesine ve kişide ortaya çıkan şikayetlere göre uygulanan tedavi de farklılıklar göstermektedir. 

İlaç tedavisi

Hafif bel kaymalarında arada oluşan ağrılar için tercih edilir. Her türlü ağrı kesici kullanılabilir. Bununla beraber günlük aktiviteler konusunda hasta bilgilendirilir. Bel adalelerini güçlendirici egzersizler, ilaç tedavisiyle birlikte verilir.

Fizik tedavi

Bel bölgesindeki kasları güçlendirmeye yönelik rehabilitasyon programları planlanır. Amaç, kalça çevresindeki gergin, boyu kısalmış kasların gevşetilmesi ve güçlendirilmesidir. Kaslar güçlendikçe ağrı azalır, beldeki kaymanın ilerlemesi de önlenmiş olur.

Bel korsesi

Bel kayması olan hastalarda ağrının azalması ve adale spazmının giderilmesine yardımcı olduğu için özellikle arabayla seyahatlerde ve çok ayakta kalmayı gerektiren durumlarda takılması önerilir.

Epidural kortizon+ozon uygulaması

Omurilik sinirlerinin kanal daralması nedeniyle sıkıştığı durumlarda tercih edilir. 6-12 aylık bir rahatlama sağlar. 

Proloterapi+prolozon

Bel bölgesindeki bağların güçlendirilmesi amacıyla şekerli serumlar ya da ozonlu bitkisel karışımlarla yapılan bir uygulamadır. Gevşeyen bağların güçlendirilmesi, stabil hale getirilmesi, beldeki kaymanı önlenmesi amacıyla tercih edilir. 

Radyofrekans

Kayma nedeniyle aşırı hassas hale gelen ağrı sinirlerinin teknolojik olarak yakılarak devre dışı bırakılmasıdır. 1-2 yıl rahatlama sağlar. Etkili bir tedavidir özellikle birinci ve ikinci derece kaymalarda etkilidir. 

Cerrahi tedavi

Ameliyatsız yöntemlerden hasta yarar görmemişse ve hastanın şikayetleri giderek artıyorsa, düşünülmesi gereken bir yöntemdir.Kayma nedeniyle omurilik basısının artması, ciddi nörolojik problemlere yol açmış ise cerrahi tedavi önceliklidir. Spinal füzyon denilen tekniklerle kayan omurgalar vidalarla tespit edilir.

Prof. Dr. Nurettin Lüleci

Bir Şeyler Yazın...

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

News TR sitesinden daha fazla şey keşfedin

Okumaya devam etmek ve tüm arşive erişim kazanmak için hemen abone olun.

Okumaya devam et