2022 Yılında Asgari Ücret Ne Kadar Olacak? Nasıl Belirleniyor?

Yıl sonu yaklaştıkça asgari ücret zammı görüşmeleri ve tahminleri gündeme gelmeye başladı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in Afyonkarahisar’da sendikacılara hitaben yaptığı konuşmada asgari ücret komisyonunun yakın zamanda toplanacağını belirtmesiyle birlikte asgari ücretin ne kadar olacağı merak konusu oldu. Bu açıklamanın ardından milyonlarca çalışan 2022 asgari ücret zammının ne kadar olacağı konusunda fikir yürütmeye başladı. Asgari ücret Türkiye’deki 7 milyon çalışanı doğrudan etkiliyor.

Asgari ücret; İşçilere bir çalışma günü karşılığında ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi gereksinimlerini günün fiyatları üzerinden en alt düzeyde karşılamaya yetecek gücü ifade ediyor. Bir işveren, işçisine en az asgari ücret kadar ödeme yapabilmesinde ki dayanağı Anayasanın ve 4857 sayılı iş kanuna göre olmasıdır.
2022 asgari ücret çalışmaları Kasım ayında başladı ve Aralık ayında netleşmesi bekleniyor. Asgari ücret Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının ev sahipliğinde ve 15 kişiden oluşan asgari ücret tespit komisyonunca belirlenecek. Bu komisyon 5 işçi temsilcisi (Türk-iş), 5 işveren temsilcisi (TİSK) ve 5 hükumet temsilcisi tarafından gerçekleştirilecek. Türk-iş’in işçileri temsil etmesi en fazla üyeye sahip konfederasyon olmasından kaynaklanıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in başkanlığında yapılacak.

Asgari Ücrette Son Durum

Asgari ücret tespit komisyonunun toplanmasıyla birlikte zam pazarlığı da gündeme geldi. Komisyon toplamda 4 kez toplanacak. Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığında gerçekleştirilecek ilk toplantının ardından komisyon işçi ve işveren tarafından ayrı ayrı yapılıyor. Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon en az 10 üyenin katılımıyla toplanıyor ve oy çokluğu ile karar veriliyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafların çoğunluğu sağladığı karar kabul ediliyor. Eğer bütün toplantılardan da sonuç çıkmaz ise son sözü hakem heyeti söylüyor.Tüm tarafların gösterdiği ortak kaygı ise hayatın içindeki sosyal dengeyi tutturabilmektir.

Asgari ücretle birlikte işsizlik maaşının artacağını kısa çalışma ödeneğinin yükseleceğini, çalışanların aldığı asgari geçim indirimleri değişeceğini ve emeklilik için borçlanma yapanların ödeyecekleri miktarlarda artış olacağını da eklemekte fayda var. İş göremezlik ödeneğinde yaşlılık, evde bakım, engelli aylıklarının da Ocak ayı ile birlikte pek çok ödeme zamlanacak. Kendi primini ödeyen bağ-kur’lular ve isteğe bağlı ödeme yapanların prim tutarları da yükselecek. Gündelikçiler için ödenecek primlerinde artması gündeme gelecek. Teşviklerin üst sınırı kazanca göre değil asgari ücrete göre hesaplanacak. İş Sosyal Güvenlik İşçi sağlığı ve güvenliği mevzuatına göre kesilen idari cezalar brüt asgari ücret tutarına göre hesaplanacak. Kıdem ihbar tazminatları, Genel Sağlık Sigortası, 65 yaş aylığı geçici iş görmezlik ödeneği bireysel emeklilikte devlet katkı payı hepsi asgari ücret ile birlikte değişecek.

ASGARİ ÜCRET NASIL HESAPLANIYOR?

Asgari ücret artışlarında enflasyonun belirleyici olduğu görülüyor. Hesaplar enflasyonun üzerinde 1 puan konularak elde ediliyor. Bu yıl içinde yine enflasyonun üzerinde bir tutarın ortaya çıkması bekleniyor. 2021 yılında o zaman enflasyon yüzde 14,6 olmuştur bu rakamın üzerinde koronavirüs şartları de düşünülerek 7 puan eklenmişti. Buna göre asgari ücret 21,6 artışla gerçekleşmişti yani enflasyon 14, 6 + 7 puan eklendiğinde 21.6 artış yaşanmıştır. 2021 yılında bu artışla birlikte asgari ücretler hesaplanmıştır.

2022 ASGARİ ÜCRET ZAMMI NE KADAR OLACAK?

Enflasyonun orta vadeli programına göre yıl sonunda yüzde 16, Merkez Bankasının anketine göre ise 17,63 olacağı tahmin ediliyor ve bu rakamlara göre asgari ücrete 5 ya da 6 puan eklediğinde %25 e varan asgari ücret farkları çıkıyor. Asgari ücret %22 olduğunda ise 3,447 lira net 4,364 lira brüt ücrete karşılaşmaktayız. Şimdi enflasyon 19 düzeyinde kalırsa o zaman da enflasyona yine bir 6 puan ekleyeceğiz. Asgari ücret zam oranları o zaman yüzde 25’e varacak. Bu yorumlamaya göre de 3531 lira net, 4471 brüt ücret asgari ücret sağlanmış olacak.

Türk Lirası’nın son yıllarda yaşadığı büyük değer kaybı, asgari ücretlilerin alım gücünde ciddi bir gerilemeye yol açtı. Türkiye’de üretilen ve tüketilen pek çok ürünün maliyetinde döviz bazlı girdilerden elektrik, petrol, ithal hammadde ve ara maddeler gibi ürünler olduğu için piyasa dengesi sağlanmasına ilişkin de döviz kurundaki artış bu ürünlerin fiyatını artırdı, asgari ücretin ise değerini düşürdü.